Czym jest świadectwo charakterystyki energetycznej budynku?
Świadectwo energetyczne budynku sporządzane jest na podstawie analizy wykonanej przez uprawnioną osobę zarejestrowaną w centralnym systemie ewidencji. Certyfikat dostarcza informacji o efektywności energetycznej nieruchomości i może być przydatny przy ocenie kosztów eksploatacji mieszkania przez potencjalnych najemców.
Przy zawieraniu umów najmu wymagane jest udostępnienie takiego dokumentu. Wynika to z obowiązujących w Polsce przepisów prawa. Ma to na celu zwiększenie przejrzystości w zakresie zużycia energii oraz wspieranie świadomego wyboru nieruchomości przez zainteresowane strony. Przeprowadzony audyt pozwala na rzetelną ocenę budynku pod kątem jego zapotrzebowania na energię użytkową, końcową i pierwotną.
Przekazanie świadectwa nie tylko służy spełnieniu obowiązków formalnych, ale także umożliwia lepsze zarządzanie kosztami związanymi z eksploatacją obiektu. Znaczenie tego dokumentu wykracza poza wymiar administracyjny – pełni on również funkcję informacyjną i proekologiczną. Na dodatek zachęca do wyboru rozwiązań bardziej przyjaznych środowisku.
Obowiązek posiadania świadectwa dla nieruchomości na wynajem
Od kwietnia 2023 roku przy zawieraniu każdej nowej umowy najmu wymagane jest przedstawienie dokumentu potwierdzającego charakterystykę energetyczną lokalu. Ma to zastosowanie zarówno w przypadku mieszkań, jak i lokali o przeznaczeniu usługowym, biurowym czy magazynowym. Wymóg ten dotyczy wszystkich właścicieli udostępniających nieruchomości na wynajem i ma na celu zwiększenie przejrzystości w zakresie zapotrzebowania na energię. Szczegóły dokładnie określa ustawa o Charakterystyce Energetycznej Budynków.
Dokument powinien zostać przygotowany przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia, a jego kopia musi trafić do najemcy jeszcze przed podpisaniem umowy najmu. Ważność certyfikatu wynosi dziesięć lat, o ile nie nastąpią istotne zmiany wpływające na parametry energetyczne budynku. W przypadku niedopełnienia tego obowiązku trzeba się liczyć z konsekwencjami finansowymi. Dlatego istotne jest to, aby zadbać o terminowe i zgodne z przepisami działania. Przestrzeganie tych zasad pozwala uniknąć nieporozumień oraz buduje zaufanie w relacjach pomiędzy stronami umowy najmu.
Zakres obowiązku i jego stosowalność
Od 28 kwietnia 2023 roku obowiązek posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej dotyczy wszystkich właścicieli nieruchomości przeznaczonych na wynajem, niezależnie od ich rodzaju czy powierzchni. Oznacza to, że przy zawieraniu nowej umowy najmu, właściciel musi przekazać najemcy kopię aktualnego świadectwa energetycznego, które może być dostarczone w formie papierowej lub elektronicznej, opatrzonej odpowiednim podpisem.
Najemca nie ma możliwości zrzec się prawa do otrzymania tego dokumentu. Brak przekazania świadectwa może skutkować nałożeniem grzywny w wysokości do 5000 zł. Obowiązek ten nie dotyczy jedynie sytuacji, gdy nieruchomość jest użytkowana wyłącznie na własny użytek i nie jest przedmiotem najmu.
Obowiązki właściciela nieruchomości
Właściciel mieszkania przeznaczonego na wynajem ma obowiązek zapewnienia aktualnego świadectwa charakterystyki energetycznej lokalu. Dokument ten należy przekazać najemcy najpóźniej w dniu podpisania umowy najmu, niezależnie od jej formy czy czasu trwania. Świadectwo może być dostarczone w wersji papierowej lub elektronicznej, jednak musi być opatrzone odpowiednim podpisem i zarejestrowane w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków.
Wyjątki od obowiązku posiadania świadectwa
Zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy o charakterystyce energetycznej budynków, zwolnione z tego obowiązku są m.in. budynki zabytkowe wpisane do rejestru zabytków, obiekty sakralne przeznaczone na cele religijne, budynki przemysłowe i gospodarcze niewyposażone w instalacje zużywające energię (z wyjątkiem oświetlenia wbudowanego), budynki mieszkalne użytkowane nie dłużej niż 4 miesiące w roku oraz wolnostojące budynki o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2. Ponadto, świadectwo nie jest wymagane dla budynków wykorzystywanych wyłącznie na własny użytek, czyli nieprzeznaczonych na sprzedaż ani wynajem.
Jak uzyskać świadectwo?
Aby uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej budynku, należy skontaktować się z certyfikowanym audytorem energetycznym, który ma uprawnienia do sporządzania takich dokumentów. Proces rozpoczyna się od zebrania niezbędnych informacji o nieruchomości, jak adres, powierzchnia, rok budowy, rodzaj zastosowanego ogrzewania oraz dane dotyczące izolacji termicznej.
Audytor może przeprowadzić wizję lokalną, podczas której dokonuje oceny stanu technicznego budynku i jego instalacji. Na podstawie zebranych danych, przy użyciu specjalistycznego oprogramowania, przeprowadza on analizę energetyczną budynku i sporządza świadectwo, które następnie jest rejestrowane w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków. Dokument jest też przekazywany właścicielowi mieszkania.
Koszt
Koszt uzyskania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku w 2025 roku zależy od rodzaju nieruchomości, jej powierzchni, lokalizacji oraz wybranej firmy audytorskiej. Dla mieszkań w blokach ceny zaczynają się od około 129 zł. W przypadku domów jednorodzinnych koszt wynosi od 350 zł do nawet 1000 zł, w zależności od metrażu i stopnia skomplikowania budynku. Świadectwa dla lokali użytkowych są zazwyczaj droższe, a ceny zaczynają się od 449 zł.
Ważność świadectwa
Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku jest ważne przez 10 lat od daty jego wystawienia. Jeśli w tym okresie zostaną przeprowadzone istotne prace modernizacyjne wpływające na efektywność energetyczną budynku, to świadectwo traci ważność przed upływem tego terminu i wymaga aktualizacji.